Verslag werkbezoek Nepal
8 juli 2009
Op zondag 28 juni zette het dental team (Joost van Vlijmen, tandarts, Karin Mertens, mondhygieniste en Patty Voorsmit, algemene assistentie) weer voet op Nederlandse bodem na een 2,5 week durend werkbezoek aan Nepal. Met veel nieuwe ervaringen in de geestelijke en fysieke bagage kon het team met voldoening terugzien op een bijzondere reis.
Naast gesprekken met o.a. Pim Bink, oprichter van de NOHS (Netherlands Oral Health Society) en met Ron Knevel, werkzaam als Coördinator Internationalisering bij de opleiding Mondhygiëne van Hogeschool InHolland (zie ander nieuwsitem) werden veldwerkbezoeken gebracht aan twee verschillende locaties.
Mude, Solo Khumbudistrict
Na twee dagen acclimatiseren in Kathmandu brachten wij op verzoek van de NOHS en stichting Namaste te Breda een bezoek aan de Shree Bhimsenthan Lower Secundary School te Mude (2800m) in Solu Khumbu, een staatsbasisschool met 280 kinderen van 3 tot 17 jaar. Zij komen uit 9 dorpen in de omgeving, op loopafstanden van 10 minuten tot 2 uur!
Na het aanvliegen op Phaplu vanuit Kathmandu moest er nog een dag (!), ruim 7 uur inclusief rustpauzes gelopen worden om er te komen. Eerst vanaf 2400 m ruim 600 m dalen om deze vervolgens weer steil opnieuw te nemen aan de andere kant van de rivier. We hadden veel bewondering voor onze Sherpa's die alle bagage, waaronder de zware tandheelkundige equipment, op de schouders namen en voor de vele dragers met levensmiddelen of bouwmateriaal, die we onderweg tegenkwamen.
Er wordt een weg aangelegd, die bijna klaar was, maar door een landslide, waarbij een halve berg in de rivier was verdwenen en de weg had mee genomen, is bereikbaarheid met motorisch vervoer nog even toekomst muziek.
Mude is een kleine gemeenschap en wij sliepen bij mensen thuis, op ruim 20 minuten berg op lopen vanaf de school met slechte sanitaire voorzieningen en geen stroom. Het dichtstbijzijnde hospitaal met een tandheelkundige unit is in Phaplu, ook voor de lokale bevolking is dit zo'n 4 uur non-stop lopen! Het was voor 't eerst dat een tandartsteam de moeite gaf om dit gebied te bezoeken. Wij werden dan ook met veel dankbaarheid en egards ontvangen.
De enige healthcarevoorziening in de naaste omgeving is een soort veredelde EHBO-post met een heel beperkte medicijnen- en verpleegmiddelenkast.
Francien Dictus en Koos de Reijer (stichting Namaste, Breda) kwamen via hun gidsen bij trekkingstochten in contact met de lokale bevolking en hebben zich in 2000 het lot van deze verafgelegen berggemeenschap aangetrokken en met hulp van donaties het totaal verwaarloosd plaatselijk schoolgebouw gerenoveerd. Er zijn twee nieuwe gebouwen bijgebouwd met daarin 4 klaslokalen. Het complete interieur is vernieuwd, watervoorziening, 13 nieuwe toiletten en een speelplaats aangelegd; lesmateriaal, sportspullen en muziekinstrumenten aangeschaft.
Op de school hebben wij alle aanwezige ca. 250 leerlingen, het docententeam en nog wat ouders, klas voor klas kunnen behandelen, waarbij het accent lag op de preventie.
Karin heeft bovendien voor alle klassen apart voorlichting en poetsinstructie gegeven, en later op het schoolplein bij de waterpomp de kinderen laten poetsen. Het meegekregen NOHS-instructiemateriaal voldeed goed en is er achtergelaten, evenals tandenborstels en tandpasta. De docente Engels was zeer geïnteresseerd, liep mee met Karin en kreeg een extra voorlichtingstraining. Zij zal de mondverzorging vaker in de klas ter sprake te brengen en nu maar hopen dat 't gaat gebeuren!
Tukuche, Anapurnadistrict
Terug in Kathmandu was er weer o.a. een bespreking met Ron Knevel om de ervaringen uit te wisselen en verdere samenwerking te bespreken.
Vervolgens vertrok het team naar het Anapurnagebergte via Pokhara en Jomsom, waar na een wandeltocht van 3 uur Tukuche bereikt werd. Bij deze tocht brachten we een bezoek aan het nabijgelegen dorp Marpha en het Tibetaanse vluchtelingendorp om ons dental camp aan te kondigen.
In Tukuche zelf had Patrick Maas van de Highplains inn, samen met zijn Nepalese vrouw Purna, al het nodige voorwerk gedaan. Zo riep de stadsomroeper 's avonds om dat we gearriveerd waren en dat we 2 dagen bij het gemeenschapshuis werkzaam zouden zijn. Er werd op de aankomstdag o.a. een bezoek gebracht aan de nieuwgebouwde interne hostel, dat gemotiveerde jongeren uit verafgelegen dorpen huisvest die daardoor nog hun school kunnen af maken (anders gedwongen zijn op het land te werken) en de plaatselijke goed geoutilleerde bibliotheek, ingericht met steun van een Amerikaanse vrijwilligersorganisatie, voor zowel kleine kinderen en voor volwassenen, waarvan vooral het plaatselijke kader gebruik van maakt.
In de daaropvolgende dagen kwamen behalve de twee laagste klassen van de school, zo'n 100 volwassenen die geholpen werden of voorlichting kregen. Een bijzondere patiënt op de laatste dag van ons verblijf in Tukuche, was de hoogste lama van het klooster van Marpha, die samen met een non op bezoek kwam, beiden met enorme kiespijn en door Joost van hun beider pijn verlost werden.
De zegen van de lama werd ons allen deel, niet vergeefs, want onze wens om per vliegtuig uit de bergen te komen werd verhoord (met de naderende moesson was dit niet vanzelfsprekend).
Patrick mailde ons twee dagen later dat na ons vertrek geen vliegtuigjes meer waren gevlogen; zelfs vrijdag trok het na onze vlucht helemaal dicht!
Kathmandu en het Sechenklooster
Op de laatste dag Kathmandu konden we nog wat inkopen doen (o.a. cadeautjes voor de 'Vrienden' van de stichting) en een interessant bezoek brengen aan de Tsering Art School onder begeleiding van een voormalige leerling. Het is onderdeel van het Sechenklooster waar aan lokale en internationale studenten het Tibetaanse boeddhisme wordt onderwezen. Onze begeleider, Sashi, die door Joost al enige jaren ondersteund wordt, heeft zes jaar lang daar de fijne kneepjes geleerd van het vak om thangka's te schilderen, de boeddhistische voorstellingen van bijvoorbeeld het leven van Boeddha of van belangrijke goden. De 'meesterschilders' en hun studenten zijn ook gerechtigd de schilderingen voor de Tibetaanse kloosters te maken en we zagen wat voor moeite het kost om bijvoorbeeld een perfecte lotusbloem te schilderen met een dun penseeltje.
Sashi is zelf nu 'meester' die kortgeleden een opleidingsschool in Noord-India heeft opgericht. Zijn werk en dat van zijn collega's en studiegenoten is van onvoorstelbaar fijne en hoge kwaliteit en qua natuurgetrouwheid of gedetailleerdheid niet te vergelijken met de goedkope thangka's die in seriële productie in de vele winkeltjes in de toeristenwijk Tamal verkocht worden.
We mochten ook ondermeer een uniek bezoek brengen aan de vertrekken van de vermaarde leermeester Dilgo Khyentse Rinpoche (1910-1991) en diens door de Dalai Lama erkende reïncarnatie Khyentse Yangsi Rinpoche (17), die in Bhutan studeert.
De volgende dag op weg naar het vliegveld begint het te regenen. De moesson, die al twee weken verwacht wordt, is er dan toch eindelijk en is een weldaad voor het arme, door droogte en hitte geteisterde land: toevallig of niet, maar een betere dag is er niet om terug te keren naar Nederland!
Patty Voorsmit, juli 2009.
(foto's: �2009 Patty Voorsmit, overname uitsluitend na toestemming en bronvermelding naam en website stichting Dhampus)
